همه‌چیز درباره ورزش و تفریح مهیج «آفرودرانی»

دو دیفرانسیل‌سواری و آفرودرانی یعنی وقتی همه دوستانت، مشغول مسافرت و مهمانی هستند، تو و چند نفرِ دیگر، وسط گل و لای گیر کرده‌اید و در حینِ تلاش برای نجات، می‌خندید. دو دیفرانسیل‌سواری یعنی بخش زیادی از پول‌هایت را خرج خودرو کنی، ایرادهای خودرو را خودت برطرف کنی، بیشتر مواقع با دست و لباس روغنی، توی گاراژ باشی و البته شیرین‌ترین تفریحت، طبیعت‌گردی‌های هیجان‌انگیزِ آخر هفته باشد. «آفرود من»‌ها یا همان عاشقان خودروهای دو دیفرانسیلی می‌دانند که این‌ها، بخشی از مرامنامه نانوشته و سخت اما جذابِ این دنیاست. این روزها «آفرودرانــی»، به معنی رانندگی با خودروهای شاسی‌بلند در مسیرهای صعب‌العبور، یک ورزشِ مهیج به حساب می‌آید که به واسطه حواشی و ابزارهایش، به عقیده برخی، یکی از گران‌قیمت‌ترین ورزش‌های دنیاست. یک ورزش هیجان‌انگیز که با همه دردسرها و هزینه‌هایش، بسیار مورد علاقه جوانان است؛ به شکلی که هم در کشور ما و هم در بیشتر نقاط دنیا، تورهای آفرودرانــی یکی از پرطرفدارترین تفریحات است. پرونده امروزِ زندگی‌سلام، به سیر تا پیاز این ورزش و تفریحِ جذاب می‌پردازد. اگر به «آفرودر» شدن علاقمند هستید، نکات پرونده امروز را از دست ندهید.

آفرود چیه؟
آفرود یا off road واژه ای انگلیسی است که بهترین ترجمه برای آن «بیراهه» است. به همین دلیل، معادل فارسی واژه «آفرودر» بیراهه‌نورد است! با این اسم و توصیف، دیگر همه چیز معلوم است. بیراهه نوردی، یعنی خروج از مسیرهای همیشگی و جاده های آسفالت و رانندگی در زمینی که جاده ای در آن وجود ندارد! معمولا در دل کویر و شن های روان یا وسط جنگل های انبوه یا حتی بین صخره و کوه ها، مسیرهایی وجود دارد که یک بیراهه‌نورد می تواند با خودروی خود از آن ها عبور کند و پا که نه، لاستیک به جاهایی بگذارد که خیلی ها نمی توانند. برای آفرودرانــی، چندین مسیر مختلف وجود دارد. مثلا آفرود مسیرهای گلی که بیشتر در دل جنگل شکل می‌گیرد؛ آفرود کویری که به رانندگی در میان تپه ها و رمل های شنی می گویند یا آفرود برفی که در دامنه های برفی انجام می شود. یکی از برگ‌برنده‌های آفرودرانــی در ایران این است که تقریبا شرایط انواع آفرود در آن فراهم است و ما بهترین سرزمین را برای آفرودرانــی در اختیار داریم.

مسابقات آفـرود در دنیا و ایران، به چه شکله؟
ورزش و تفریح آفرود را می‌توان به دو دسته کلی «مسابقه» و «طبیعت گردی» تقسیم بندی کرد. مسابقات آفرود در دنیا، فرصت مناسبی برای خودروسازان بزرگ و تولید کننده خودروهای شاسی بلند چون جیپ، رنجرور، لندرور، نیسان پاترول، میتسوبیشی پاجرو، تویوتا لندکروز و… است تا قدرت، سرعت و تکنولوژی محصولات جدیدشان را نمایش دهند و برای به دست آوردن مشتریان بیشتر به رقابت بپردازند. در ایران هم هر سال مسابقات آفرود برگزار می شود و طرفداران پروپاقرصی دارد. کلاس بندی های مسابقات در سطح بین المللی است و راننده ها و خودرو ها نیز دست کمی از مسابقات جهانی ندارند. این مسابقات زیر نظر فدراسیون اتومبیلرانی و جهانگردی برگزار می شود و قوانین و اصول خاص خودش را دارد و جوایزش هم ارزشمند است. البته مسابقات آفرود از مشکلاتی چون نبود پیست حرفه ای و تامین نشدن اعتبار دولتی برای برگزاری هم رنج می برد ولی بر اساس همان مرامنامه آفرودسوار ها که در ابتدا گفتیم، کمتر بیراهه نوردی برای پول و جایزه در این مسابقات شرکت می کند و برای همین است که آفرودسواری از نظر سلامت مسابقات، متمایز با دیگر ورزش هاست. تقریبا تمام آفرودرهای شرکت کننده، امکانات و تجهیزات خودشان را دارند و شخص یا سازمان دیگری برای آن ها هزینه نمی کند. ایران یکی از مدعیان جهانی مسابقات آفرود هم است و همواره افرادی مثل «پرویز شه بخش»، آفرودر ایرانی، حضوری پررنگ و موفق در مسابقات بین المللی دارند.

آفرود، در خدمت یا خیانت به طبیعت‌؟
بسیاری از آفرودسوارها، طبیعت گردهای حرفه ای هستند که با خودروی خود، پا به دل طبیعت می گذارند و تلاششان بر این است که به جز لذت رانندگی، از زیبایی های دنیای پیرامون هم بهره مند شوند. شما برای آفرودرانــی طبیعت گردی، نیاز به یک خودروی دو دیفرانسیلیِ نسبتا راحت و یک تیم پایه دارید. هم اکنون تورهای طبیعت گردی زیادی به شکل آفرودرانی، در ایران برگزار می شود و همخوانی آفرود با گردشگری باعث شده که تور آفرود، از زیر شاخه‌های طبیعت گردی به حساب آید. در این برنامه ها عموماً رانندگان ماهر با هدایت خودروهای شاسی بلند که توانایی های خاصی نظیر قدرت، سرعت، حفظ تعادل در مسیرهای نامتعارف و… دارند در مسیرهای صعب العبور، به تفریح می‌پردازند. بکر بودن مسیرهای اجرای برنامه از یک‌سو و توانایی آسیب رسانی خودروها به این طبیعت نظیر تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک و… نکاتی است که حساسیت این نوع برنامه ها را به شدت افزایش می دهد. به طوری که یک برنامه آفرودرانی و طبیعت گردی با هدف حفظ محیط زیست می تواند به راحتی، به دشمن محیط زیست تبدیل شود. بنابراین در چنین برنامه هایی، توجه خاص به طراحی مسیر، حفظ طبیعت و استفاده از رانندگان و مجریان دوستدار طبیعت الزامی است.

هزینه های آفرود 
چقدر و چه‌جوریه؟
اگر می خواهید یک بیراهه نورد حرفه ای شوید، لازم است ابزار و امکانات تکمیلی داشته باشید. جالب این که تمام این وسایل از بهترین تا نازل ترین کیفیت، در ایران موجود و در دسترس است و فروشگاه هایی مختص وسایل آفرودرانی در تهران و شهرهای بزرگ وجود دارد که می توانید بدون دردسرهای آفرودرهای نسل قبل، برای تامین راحت مایحتاج خود به آن ها مراجعه کنید. درباره هزینه ای که شما از صفر تا رسیدن به یک آفرودر کامل باید متحمل شوید، نمی توان به طور قطع نظر داد اما به طور کلی، شروع قیمت یک خودروی آفرود معمولی و ارزان (مثل بعضی مدل های جیپ) از 15 میلیون تومان است و برای تجهیز آفرودیِ آن، باید حدود 10 میلیون تومان خرج کنید. یک خودروی حرفه ای آفرودرانــی، حدود 250 میلیون تومان است که هزینه تجهیز حرفه ای‌اش، بیش از 50 میلیون تومان خرج روی دستتان می گذارد. اما لذتِ آفرودرانی، بیش از این که چه خودرویی سوار هستید و چه تجهیزاتی دارید، به توانایی رانندگی و کنترل و هدایتِ آفرودر بستگی دارد.

وسایل ضروری آفرودرانی
بیراهه نوردی، یعنی هر لحظه ممکن است در شرایطی قرار بگیرید که نیاز به کمک داشته باشید. یکی از مهم‌ترین کارهایی که قبل از آفرودرانی باید انجام شود، تهیه و تست تجهیزات «بازیابی» است. وسایل ساده‌ای مانند جعبه‌ابزار، ریسمان فولادی یا اصطلاحاً سیم بکسل و جک می‌توانند در شرایط خاص، کمک زیادی کنند و از گرفتاری نجاتتان دهند. همراه داشتن یک تبر یا اره هم، به‌خصوص زمانی که مسیرتان جنگلی است، ایده خوبی است. اما اگر یک آفرودرانــی جدی در انتظارتان است و وسیله نقلیه‌ای که در اختیاردارید تطبیق‌پذیر است، حتماً یک «وینچ» که حداقل تحمل ۵ تن وزن داشته باشد، تهیه کنید و نصب آن را به یک متخصص بسپارید. وینچ، نوعی قرقره است که به جلوی خودرو متصل می شود و مواقعی که خودرو در زمین های ناهموار یا باتلاقی گیر می کند یا حتی برای کشیدن خودروها و وسایل دیگر، با سیم بکسل پیچیده روی قرقره و به کمک نیروی موتور یا موتور برقی جداگانه به کار می‌رود؛ وینچ، مفهوم «فرشته نجات» را در ذهن آفرودرهای حرفه‌ای تداعی می‌کند. دستگاه رهیاب GPS هم جزو وسایل ضروری است. علاوه بر این‌ها، همراه داشتن «واکی تاکی»، گالن سوخت، پمپ باد، شیب‌سنج، پروژکتور و جک، مهم و عاقلانه است. لباس مناسبِ فصل، کفش مناسب، نوشیدنی و غذای حاضری هم از دیگر ملزومات مهم آفرودرانی است.

آمادگی‌های قبل از آفرود
* تمامی چراغ‌های خودرو باید قابل استفاده باشند
* تمامی شیشه‌های خودرو باید در وضعیت مجاز باشند
* برف پاک کن ها باید ۱۰۰ درصد سالم باشند
* تمامی ترمزها، ازجمله ترمزدستی باید ۱۰۰ در صد سالم باشند
* تمامی لاستیک‌ها، ازجمله لاستیک یدک باید از نوع آفرود بوده و مجاز باشند
* تمامی خودروها باید دارای جک و آچار باشند
* باک بنزین باید پیش از سفر پر شده باشد

منبع: آخرین خبر